Brief die verstuurd is naar minister Verhagen

Zijne excellentie drs. M.J.M. Verhagen
Minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie
Postbus 20101
2500 EC Den Haag
Gelderse Milieufederatie
Jansbuitensingel 14
6811 AB Arnhem


Arnhem, 7 november 2011



Onderwerp: onderzoek naar onconventionele gaswinning
Briefnummer: AdM 11222
Behandeld door: Alex de Meijer, 06 48820433


Hooggeachte heer Verhagen,

Tijdens het Algemeen Overleg van 27 oktober met de Tweede Kamer over mijnbouw heeft u
naar aanleiding van vragen van Kamerleden toegezegd een onafhankelijk onderzoek te laten
uitvoeren naar de veiligheids-, milieu- en klimaateffecten van schalie- en steenkoolgas (hierna:
onconventioneel gas).
Ondergetekenden onderschrijven de noodzaak van onafhankelijk en gedegen kwantitatief
onderzoek naar alle relevante effecten van de winning van onconventioneel gas. Alleen door
zorgvuldige afweging van alle korte en lange termijneffecten van onconventionele gaswinning
kan de regering een evidence based-beslissing nemen. De aspecten die bij dit onderzoek moeten
worden betrokken zijn:
.
Directe kosten van evaluatie, overheidsparticipatie, staatstoezicht, garantstelling
schadefonds, infrastructurele aanpassingen, verwerking chemisch en radioactief afval,
drinkwatervoorziening, planschadevergoeding, natuurcompensatie, afgezet tegen de
gasopbrengsten over de verwachte productieduur.
.
Effecten en risico’s voor de volksgezondheid, verkeersveiligheid, omgevingskwaliteit
(leefbaarheid, landschap), kwaliteit grond- en oppervlaktewater, waterdistributie (bijv.
bij zomerdroogte), seismische activiteit, natuur en landschap.
.
Effecten van onconventionele gaswinning op andere economische activiteiten in het
gaswinningsgebied, zoals toerisme en landbouw, maar ook de huizenmarkt.
.
Effecten op sociaal gebied, zoals de gevolgen van waardedaling onroerend goed en het
effect in kleine gemeenschappen wanneer grondeigenaren veel geld ontvangen, maar
hun buren niet.
.
In kaart brengen of op gebied van wet- en regelgeving aanpassingen nodig zijn, denk
bijv. aan ondergrondse leidingen, schade tengevolge van bevingen, gebruik van
chemische stoffen.
.
Effecten van onconventionele gaswinning op het transitiepad naar een duurzame
energievoorziening en de werkgelegenheid in de duurzame energiesector.


.
Effecten van de totale keten van onconventionele gasproductie, processing en verbruik
op de carbon footprint van broeikasgassen (zoals CO2 en CH4).
.
Alternatieve scenario's waarbij eenzelfde hoeveelheid energie uit duurzame bronnen
wordt opgewekt. Denk bijv. aan aardwarmte.

Gezien de maatschappelijke onrust die in vele lidstaten van de Europese Unie is ontstaan lijkt
het ons efficiënt om dit onderzoek in Europees verband te laten uitvoeren. Aangezien vele
veiligheidsaspecten gemeenschappelijk zijn kan dat rapport een Europese reikwijdte hebben,
met waar nodig afzonderlijke analyses voor land- of regiospecifieke situaties.
Ondergetekenden zouden, gezien het grote belang van dit onderwerp en de noodzaak om
iedere schijn van belangenverstrengeling te vermijden, graag zien dat dit onderzoek door een zo
onafhankelijk mogelijk instituut wordt verricht. Gezien het Europese perspectief, en gezien de
regels voor Europese Aanbesteding, achten wij het verstandig een Request For Proposals-
procedure te volgen waarbij een aantal tevoren overeen te komen eisen worden geformuleerd
over:
a) voor dit onderzoek beschikbare expertise en ervaring,
b) de wetenschappelijke integriteit en transparantie,
c) de onafhankelijkheid, onder andere uitgedrukt in het aandeel dat door de olie- en
gasindustrie gesponsord onderzoek heeft in het instellingsbudget, en
d) tijdsbeslag en kosten.

Wij vragen U om aan uw op 27 oktober 2011 aan de Tweede Kamer gedane toezegging op deze
manier invulling te geven. Alleen op deze manier zijn de met schalie- en
steenkoolgasontwikkeling geassocieerde vragen te beantwoorden op een voor de bevolking van
de betrokken concessiegebieden aanvaardbare manier.

Hoogachtend,


Volkert Vintges
Directeur Gelderse Milieufederatie

Namens:
De Natuur en Milieufederaties
Landschapsbeheer Nederland
Milieudefensie
Schaliegasvrij Haaren
Schaliegas Vrij Boxtel
Stop Steenkoolgas


CC: Tweede Kamercommissie Economische zaken, Landbouw en Innovatie